Si Hulanda kier a yuda Aruba cu placa barata via un “zachte lening,” ta for di hopi tempo caba Hulanda lo por a por a haci esaki. Asina na varios ocasion Aruba y Hulanda a cera Protocol, den cual Hulanda a sugeri e yudansa aki, pero nunca a concretisa e esaki pa Aruba.

Varios Protocol, nada concreto

Tin Protocol 2011 cu Donner, Protocol 2013 Witte Donderdag Akkoord, Protocol 2015 Acuerdo Supervision Financiero, Protocol 2018 Acuerdo Supervision 2019 te 2021 y Protocol 2021 Acuerdo pa norma 2023 y 2024. Den tur e protocolnan aki a toca e tema di mehoracion di finansa publico y tur a sali foi punto di bista cu Hulanda lo por yuda Aruba pa locual ta trata e gastonan di interes pa e debe cu Aruba tin. Lamentablemente tur cos a keda riba papel y e yudansa di Hulanda nunca a bira realidad.

Hulanda por a haci un diferencia

Na aña 2023 Hulanda a laga Economisch Bureau Amsterdam haci un evaluacion di e Protocolnan y nan efectividad. Na februari 2024 e rapport “Beleidsevaluatie Protocollen Aruba-Nederland” a keda publica den cual ta yega na e conclusion cu si Hulanda a yuda Aruba desde cu a pone esaki den Protocol 2013, awe Aruba su debe lo tabata 21 procentpunt menos. E ultimo aki kiermen, cu si Aruba su quota di debe ta na 76% elo por tabata na 55% si acaso Hulanda lo a cumpli cu locual e mes a priminiti.

E biaha aki si tin “zachte lening”?

E pregunta importante cu ta surgi ta, kico ta haci nos pensa cu e biaha aki, cu un Rijkswet den man, Hulanda lo bay yuda Aruba cu un “zachte lening.”? Sigur despues cu den un pandemia mes Hulanda a dal Aruba un strafrente di 6,9% pa fiansa pa nos por a sobrebibi, kico ta haci nos pensa cu awo si lo tin compasion cu Aruba?