FPNA: contento cu e interes amplio den e sesionnan informativo pa Parke Marino Aruba.

43

ORANJESTAD, ARUBA – Fundacion Parke Nacional Aruba (FPNA) a intensiva su proceso di
consulta pa Parke Marino Aruba. E prome anochinan informativo tawata exitoso cu hopi
interes y sosten di publico. E publico en general a trece hopi bon punto y pregunta dilanti pa
asina cuminsa conoce otro y e situacion actual di Parke Marino Aruba miho. FPNA ta invita
mas persona y e comunidad completo pa participa den e sesionnan informativo aki pa asina
por amplia e colaboracion y involucra mas personanan y organisacionan den e proceso di
consulta.
Durante e anochinan informativo ta introduci FPNA, un organisacion independiente pa
conservacion di naturalesa encarga cu e maneho di e areanan di naturalesa protegi na
Aruba. Tambe ta mustra tur e areanan protegi di Aruba cu FPNA ta maneha actualmente,
incluyendo Parke Marino Aruba cu ta consisti di cuater (4) ‘Marine Protected Areas’ (MPAs).
Pa Parke Marino Aruba ta duna un splicacion tocante e meta primordial di conservacion di
bida marino. FPNA lo adopta un maneho a base di e ecosistema cual ta yama ‘Ecosystem-
Based Management’ (EBM). EBM ta un manera integra di maneha cu ta adaptivo y ta yuda
den considera un balans entre uso di recurso y proteha y sostene ecosistemanan diverso y
productivo pa e servicionan cu nan ta brinda. Basa riba evidencia ta incorpora e ecosistema
por completo den desicionnan pa e maneho di e recursonan, incluyendo e ser humano
como parti di e ecosistema.
Un ecosistema por consisti di diferente habitat, manera area di mangel, yerbe di lama, rif di
coral y lama hundo. Cada uno di e areanan aki tin un funcion importante den e ecologia di
bida marino y ta ofrece servicionan di ecosistema. Asina e yerbe di lama por ehempel, ta un
fuente di alimento pa turtuga, calco y bushi di lama. Pero tambe e ta ofrece un lugar di
sconde pa pisca y hopi otro bestia chikito. Banda di e funcionnan aki, yerbe di lama ta ofrece
mas servicio, manera stabilisa e sedimento pa asina e lama keda limpi y e yerbe ta super
eficiente den converti dioxidio di carbon den oxigeno y asina por yuda combati cambio
climatico.
Nos bida marino tambe tin un variedad di especie. Cu un maneho a base di ecosistema lo
purba percura pa e bida marino consisti di un variedad di especie diverso y cu un
biodiversidad halto e ta mas resiliente. Tin diferente especie cu lo ricibi mas atencion pa
maneho di conservacion cu otro, manera especienan den peliger di extincion, especie cu un
funcion esencial of especienan invasivo.

Durante e sesionnan informativo tambe ta duna un bista di unda e cuater (4) MPA di Parke
Marino Aruba ta situa y cu esaki a keda estableci como parti di e projecto di EU BEST lidera
pa TNO. Hopi pregunta y preocupacion ta bin dilanti tocante e deseño di Parke Marino
Aruba, cual FPNA ta comparti cu publico. Especialmente un maneho di recurso marino a
base di ecosistema, cual ta e manera mas efectivo pa conserva nos lamanan, ta wordo limita
si e areanan designa no ta encera un ecosistema completo. E bida marino no ta reconoce e
grensnan manera deseña pa hende. Ta importante pa nos balora y respeta e recurso natural
di bida marino rond di Aruba completo, asina so nos por percura pa Aruba por sigui conta
riba nos lama pa tur e servicionan cu e ta ofrece na nos, incluyendo tur servicio pa nos pilar
economico di turismo.


Parke Marino Aruba ta den un proceso di consulta pa asina
hunto cu e stakeholders por yega na un maneho pa e
areanan incluso y integra. E sesionnan informativo ta
solamente e comienso y lo tin por lo menos cuater (4)
oportunidad mas pa stakeholders duna nan input durante
e proceso. Durante e luna aki ta sigui cu e sesionnan
informativo riba 14, 16 y 18 di september, pero tambe tin
un encuesta pa sondea e actividadnan cu ta sosode den
Parke Marino Aruba como tambe e percepcion di su balor
natural, social y economico. FPNA ta encurasha tur
persona, comunidad en general, pa yena e encuesta aki,
cual ta obtenibel na e link aki
(https://forms.office.com/r/1chca0dakw) of scan e QR code.
Banda di e sesionnan organisa, FPNA semper ta keda dispuesto pa reunionan cu nos
stakeholders ariba peticion. Pa esaki y mas informacion tocante Parke Marino Aruba por
tuma contacto cu marinepark@arubanationalpark.org.