Tin varios asuntona cualnan dia pa dia ta birando grandi, ta wordo silencia, pero e grito pa solucion bo ta tende dia tras dia, pasobra nan ta asuntonan importante cu problemanan grandi, cualnan ta grita pa solucion. Trahadornn y lidernan sindical no mester cansa di trece e asuntonan aki dilanti. Pasobra ta tres asuntonan cu por perhudica trahadornan grandemente den futuro sercano.
4.1. Hospital
E reconstruccion di nos hospital HOH cual a inicia un 12 aña pasa y te ainda no ta cla.
Nos no ta tende tampoco ki dia/aña e reconstruccion lo ta cla. Di HOH, ni di Soga, ni di e ministro concerni ta sali informacion.
Solamente nos ta wak cu construccion ta sigui, maske e contratista stranhero cu a inicia e construccion como un proyecto PPP a bandona Aruba.
E proyectonan PPP no a pasa Parlamento pa nan aprobacion, pero si e pago pa e debenan cu ta sali for di e proyectonan PPP, ta Parlamento mester cubrinan via e presupuesto anual. Hopi raro no!!
E entrada principal di HOH, ya pa añanan no ta ser uza.
Den prensa ta sali hopi otro noticianan, cualnan ta zona raro manera e desicion cu e Cuentanan anual=Jaarrekeningnan di HOH, te cu 2027 no ta ser publica.
Otro informacion cu ta sali den prensa ta, cu e fondo di pensioen di Trahadornan den sector publico APFA, a fia SOGA cual ta e fundacion semi-estatal cu ta doño di e edificio, un suma basta bon, pa atende cu e reconstruccion di e edificio di HOH, pero na interes bao di e rekenrente cu e fondo ta calcula su futuro obligacionnan.
Manera popularmente nan ta bisa, “Caya ta Papia” mi a splica prome cu pa mi ta informacionnan cualnan ta zona raro. Pakico, pasobra e interes cu APFA mester uza pa calcula su obligacionnan di futuro=rekenrente pa yega e grado di cobertura pa su futuro obligacionnan=Dekkingsgraad ta mas halto. Pero kico ta e berdad di e percentahe no ta wordo splica. Igualmente nos tur por corda con na inicio a sali e informacion cu den e mapanan di e architecto no tin un sala di operacion. Un Hospital sin sala di operacion, raro no!!! Despues e responsablenan a splica e asunto di e salanan di operacion “lubida” y tur cos a wordo corregi. Awor di con e preocupacionnan di ultimo tempo no ta ricibi contesta. Di con no ta duna informacion? Ta ser bisa tambe cu e calidad di materialnan uza ta inferior, tin mal construccionnan, pero mas cu tur e compania Stranhero cu tabata construi e hospital a baha na awa. Nos no sa e motibunan? E ta un problema di nos tur cu ta pertenece na e clase trahador y laga nos spera cu esnan responsabel por duna informacion ariba e preocupacionnan, durante e campaña electoral aki.
Lidernan sindical y tur trahador mester por haci preguntanan na esnan responsabel. Sigur na e politiconan den campaña awe, kico nan ta pensa di e preocupacionnan
4.2.Subimento continuo di Costo di bida.
Esaki tambe ta un preocupacion grandisimo pa e clase trahador. Prijsnan ta subi constantemente ta parce cu no tin control mas for di departamento di Asuntonan Economico. Tambe antes nos tabata conoce CAS, cual tabata funciona manera un sorto di Consumentenbond. For di sindicalismo, sigur for di SEPPA, CAS a crece y haci su trabao. Como fundadornan di CAS, por menciona Leo Yarzagaray y tambe Mario Tromp (R.I.P.), tur dos ex-presidente di SEPPA. Nos ta haya tambe Buchi Mimi Croes y Rafael Halley, kendenan a haci tremendo trabao durante e periodo di 25 pa 40 a pasa. Nan trabao a yuda cu por a controla y wanta e subida di prijsnan.
Gobierno tabata subsidia e fundacion aki, pero lastimamente despues e subsidio a termina. Awe e situacion ta otro, prome, no tin CAS y no tin subsidio mas pa un organisacion pa defende consumidornan.
Di dos, durante e gobernacion di 2010 pa 2017 a privatisa e puerto di container, unda nos alimentonan y otro articuonan di uzo ta drenta Aruba. Un grupo financiero poderoso ta maneha e waf di container, nan prijsnan cu nan ta cobra pa containernan ta hopi determinante ariba e prijs di tur articulonan cu ta drenta via waf. Gobierno bo por bisa no tin ningun clase di control. E meta di e grupo poderoso ta pa nan haci mas tanto ganashi.
Di 3, e importadornan di cuminda ta nan ta dicidi ariba e prijsnan y aki tambe no tin e debido control.
Di 4, ariba e prijsnan den e supermercadonan no tin concurencia, parce tin un formacion di clan pa no diferencia grandi den e prijsnan di articulonan hopi bendi.
Nan ta bisa cu e pueblo cu ta cumpra ta e Rey, pero den e casonan aki, e Rey tin cu keda keto y paga loke nan a pone su dilanti.
Den campaña electoral mester hiba e discusion pa mundo politico trece un formula pa reactiva CAS o crea un fundacion nobo pa consumidornan yuda controla e prijsnan cu ta bay for di man.
Awe den campaña electoral e ministro di asuntonan Economico, sr Wever mester splica pakico a tarda for di maart, cu e formalisacion di e ley den parlamento, relaciona cu e interes ora institutonan financiero y otro instancianan comercial ta presta placa o ta bende articulonan ariba cuota y ta pidi interesnan halto.
Reactivacion di CAS y/o crea un fundacion nobo mester ta un asunto cu trahadornan y lidernan sindical mester haci pregunta na lidernan politico. E discusion ariba e continuo hisamento di prijsnan mester ta ariba mesa y si por, lidernan sindical y trahadornan ta bay profundo den e discusionnan con pa frena e subimento di prijsnan. Tambe mester hiba e discusion, pakico a privatisa e waf di container y gobierno mester crea mecanismonan pa mas control ariba e importadornan di cuminda.
4.3. Serlimar tur hende ta paga o niun hende ta paga.
E situacion di Serlimar ta keda den discusion. Sigur pa loke ta su posicion financiero.
Tabatin e Surceance van Betaling cu e posibilidad pa manda Serlimar Bancaroto pero Gobierno a scapa e servicio aki cual ta uno tremendo, tur siman bo desperdicionan ta ser cogi correctamente.
Serlimar su tarea segun e ley bao cual e ta cay ta bisa cu nan tarea ta coge e desperdiconan, den boca di pueblo e Sushi deposta den bakinan di Suchi di Serlimar y hiba nan pa ser procesa. Berdad por tin fayonan chikito den e lantamento di e desperdicio, pero nos tur mester accepta cu e trahadornan di Serlimar ta haci un tremendo trabao. Tur siman ariba un dia fijo esaki ta sosode y nan ta un factor grandi pa tene Aruba limpi. Comparando cu paisnan den region, Aruba ta numero uno.
E maneho=politica di Dump ta tarea di Gobierno, no di Dump. Antes te poco dia pasa pueblo por hiba su desperdicionan gratuitamente Dump pa ser procesa. Awor gobierno a cera dump y a privatisa unda ta deposita y procesa e desperdicionan. E compania priva ECOTEC di e grupo poderoso cu tin e waf di Container awor ta procesa e desperdicionan. E privatisacion aki ta costando pueblo placa y hopi sushedad den mondi. Antes bo ta desposita bo desperdicionan pornada den containernan na Dump. Awor loke ta biologico, di naturalesa ta gratuita. Pa otro desperdicionan bo mester paga. Tambe cada 2 a 3 luna ariba un diasobra tin containernan den distritonan, pero esnan cu kier benta nan desperdicionan afo ta perde demasiado tempo ya cu ta hopi hende ta haci uzo di dje den un corto tempo. E sistema nobo aki di privatisa no ta funciona y a crea serca hopi hende, nos por bisa esnan sin escrupulo, pa traha yen di dump den mondi.
4.3.1.Nos tur ta paga o ningun hende ta paga.
Pa loke ta e situacion financiero tin un incertidumbre grandi. Informacion cu mi a ricibi na inicio di 2022 ta, cu solamente 35% di pueblo ta paga pa Serlimar coy e desperdicio na cas.
Pues si ta asina cu 65% di nos pueblo no tabata pagando, esaki ta haltisimo. E ultimo tempo via propaganda masal di Serlimar tin informacion cu e cantidad di 35% subi.
Awor mi no sa con e comparacion ta di esnan cu ta paga y di esnan cu no ta paga.
Cuanto e ta, no tin informacion. pero tanten cu e no yega 100% cu ta pagando e ta un mal noticia.
Ta incomprendibel si cu tin tanto hende cu no ta paga pa e tremendo servicio di Serlimar?
Awor e pregunta ta di con nos hendenan no ta paga pa e bon servicio?
Na final di 2021 mi tabatin un discusion cu campañador di e partido berde, awe den oposicion, kende a splica cu e politica di su partido ta, cu maske cu Serlimar ta un NV, ta gobierno mester cubri e gastonan di Serlimar, nan ta conseha hendenan pa no paga Serlimar.
E ta un posicion cu nan mester tin un bon splicacion pe, nos tin cu respete y biba cu ne, pero e ta un decision di politica partidario cu ta dividi nos pueblo. Un parti cu ta paga y otro parti cu partido di oposicion ta bisa hende pa no paga, creando un desunion grandi bao nos pueblo.
Paga o no-paga, a bira un discriminacion, pasobra, laga nos bisa 50% ta paga y 50% no ta paga. Esaki ta for di basta aña caba, e discriminacion aki ta tumando lugar.
Hasta bo ta tende e expresion “hende kens ta paga”. Gobierno ta fayando barbaramente, pasobra nan mester trece un fin na e discriminacion aki. Dor di cu un cantidad di hende no ta paga, ta gobierno mester hinca placa di nos presupuesto nacional den e nv aki. Cuanto e ministro ta saca for di Presupuesto nacional nos no sa. Esaki No Por!!
4.3.2. Politiconan mester papia y bisa con Serlimar ta bay funciona.
Den e campaña electoral bo no ta tende casi nada ariba Serlimar pero esencialmente e discusion mester ta: tur ta paga of niun ta paga. E pueblo trahador mester puntra e politiconan kico ta nan opinion. Esta ta stop cu e dicriminacion y ban uni Aruba cu e lema: Tur ta paga of niun ta paga.
Si sali afor cu ta gobierno mester cubri e gastonan y hinca Serlimar bek bao di e aparato gobernamental. Laga e ta asina y e finansas ta bini for di nos presupuesto nacional.
O Serlimar ta keda un NV y pueblo completo, esta tur hende sin excepcion mester paga su tarifa, teniendo cuenta cu rebaho pa esnan mas vulnerabel den nos sociedad.
E opcion di privatisacion tambe lo bini ariba mesa, pero esey lo ta e opcion mas malo y cual lo hinca nos pueblo cu mas problema. E maneho di desperdicio lo bira exclusivamente un negoshi pa gana placa y pueblo ta bay paga barbaramente.
Gregorio Wolff 20 nov 2024