Ayera diahuebs, 6 di maart 2025, e compania Varadero Aruba Marina & Boatyard a instala dos (2) boei pa piscado. E boeinan aki ta destina pa facilita piscamento pa nos piscadonan. Na ingles, nan ta conoci como Fish Aggregating Device (FAD) of plural Fish Aggregating Devices abrevia FADS. E boei pa piscado ta manera e nomber na ingles ta splica, pa atrae pisca y asina facilita piscadonan di lugarnan pa cual nan por bay y cu un probabilidad mas halto, topa pisca den cercania. Den pasado Aruba a instala algun pero nan no a dura mucho. Tanto na Bonaire como Curacao, recientemente a instala varios di e boeinan aki. Aruba despues di un caminda largo di estudio, rondanan di conseho y participacion tanto publico como instancianan gubernamental y cu inversion di gobierno a logra instala esakinan. Como parti di un maneho di Departamento di Agricultura, Cria y Pesca (Santa Rosa) pa yuda piscadonan cu condicion y facilidadnan pa stimula pesca sostenibel, y cu e pensamento cu lo bini mas den futuro, ta satisfecho cu e lansamento aki.

Kico ta un boei di piscado y kico mester tene cuenta cune:
Un FAD ta netamente un boei den lama, nada mas. E unico cos ta, cu su meta ta atrae of tene pisca den su cercania y cual asina ta haci e trabou duro di piscado un poco mas facil. E FAD, manera e grafico adhunto ta mustra, ta consisti di un (of mas) anker y su cadena, cabuya cu swivel etc. for di e anker te na e boei ariba y ariba e boei tin un reflector di radar, luz y tambe un aparato cu ta manda un señal pa navegantenan cu tin e “Automatic Identification Sistem”. Na e cabuya aki ta pone articulonan cu por fungi pa crea sombra, atrae plankton y cambia e coriente un poco, cual na su turno lo atrae pisca chikito y asina e cadena ta sigui te na atrae pisca mas grandi. Den cierto forma e ta imita sargasum of obhetonan flotante den lama. Asina pa hopi decadas caba, ta usando FADS pa den e cercania, un area di mas cu 200 meter of mas for di e boei, piscadonan ta bay pa gara pisca cu ta keda core rond di e boeinan. Pisca di careda manera Mulato, Tuna, Dorado, Conofes y Pisca di pico manera marlin y swordfish ta esunnan cu mas ta ser menciona.

E boeinan aki, no ta pa mara na nan, ni tampoco pa pisca na nan sea fondo of na e boei. E funcionamento di e FAD ta pa tene pisca den e cercania di e boei. E piscado of boto mester e ora sa unda e na circumnavega den cercania y ki armacion y profundidad pa tin mas exito. Mester evita core ta lastra (troll) demasiado cerca pa e answe of liña no pega den e boei of su cabuya.

E boeinan ta pa piscado. Tur piscado. Santa Rosa ta enfatisa cu e cuido ta esencial y ta nos tur hunto mester percura pa esaki. Uzo responsabel di e FADS lo garantisa un resultado duradero y si e resultado ta positivo nos ta kere cu e lo ta un bon instrumento pa maneha piscamento y asina lo por considera instalacion di mas di esakinan. Pesey, un biaha mas, Santa Rosa ta pidi cooperacion di tur piscado y doño di boto pa yuda cuida esakinan.

Unda e boeinan di piscado ta:
E prome boei ta mas of menos 3 miya for di costa noord pariba di Cabes na coordinadnan N 12.28.240 y W 069.49.477.
E otro boei ta na alrededor di 2 miya for di punta pabou (Noord oost) na coordinadnan N12.41.286 y W 70.05.266.
Peticion na piscado y doño di boto:
Normalmente, for di experiencia di hermana islanan Corsou y Bonaire, despues di 1 siman, ya caba piscadonan ta raporta exito den vecindario di e boeinan. Nos ta spera di wak nos piscadonan tambe raportando e accion rond di e boeinan pa asina e reaccion positivo resulta den entusiasmo pa mas inversion den sector primario netamente na bienestar di nos productornan local.