Como e organisacion di maneho di Aruba su areanan protegi terestre y marino, Aruba Conservation Foundation (ACF) kier elabora riba e proyecto di renobacion cu a wordo conduci riba e palapanan existente na Mangel Halto.
Un di e desafionan crecente y compleho di nos tempo ta maneha e balansa entre turismo y conservacion di naturalesa, specialmente ora cu ta bin na e impactonan social y di medio ambiente di infrastructura di bishitante, manera e renobacionnan na Mangel Halto.
Mangel Halto mas y mas ta birando un area hopi bishita pa local y bishitantenan di afo y e subida den bishitante ta representa menasanan mas grandi ainda ariba e medio ambiente y e comunidad den e area. Den e ultimo lunanan, ACF tawata den contacto di cerca cu varios di e representantenan di e comunidad di Mangel Halto kende a trece dilanti nan preocupacionnan, cu ta inclui e situacion di deterioracion di e palapanan, pero no limita na esey so.
E renobacion di e palapanan y gazebonan na Mangel Halto ta parti di un colaboracion mas amplio entre Aruba Tourism Authority (A.T.A.), primordialmente dirigi na reduci e impacto humano riba e sitio ecologicamente sensitivo akinan, y asina maneha bishitantenan activamente y crea espacio pa naturalesa. E renobacion na Mangel Halto a cuminsa na november 2022 como parti di un proyecto multi annual bou di e gabinete anterior na areanan di Boca Catalina, Mangel Halto y Rodgers Beach, financia pa A.T.A., maneha pa un empresa ingeniera contrata, den colaboracion cu ACF pa recomendacionan medio ambiental.
E obhetivo di e proyecto di Mangel Halto ta pa responde na e necesidadnan di naturalesa, e comunidad di Mangel Halto, y bishitantenan di e area, pa renoba e palapanan deteriora riba lama y riba e costa, e brug, e trapi, y ultimamente e dek, den un manera cu ta mas alinea na metanan di conservacion y sostenibilidad a termino largo.
Fase I a encera e reemplaso di palapanan existente riba beach cu gazebo pa asina miho maneha e fluho di bishitante asina respondiendo na e cantidad di bishitantenan na Mangel Halto. E aumento grandi di bishitante local y internacional na e area akinan a causa hopi daño na e mangelnan pasobra personanan tawata bay den e mangelnan pa asina busca sombra di solo, asina destrosando habitat di por ehempel e soldachi (Fiddler Crab), ta colga tasnan y serbete na e ramanan di e mangel, y ta laga atras mas sushi ainda den e raiznan di e mangelnan.
Fase II, cu a cuminsa na januari 2025, cu e reemplaso di palapanan existente riba e costa cu a wordo completa luna pasa.
Pa fase I y fase II, e proyecto a tuma lo siguiente den consideracion prome cu ehecusion:
• A reduci e number total di palapa, y no a bin cu mas palapa.
• A kita e structura reduntante.
• A realoca e palapanan pa areanan menos ecologicamente sensitivo: a kita palapa di area unda cu tin mata ta crece pa asina mester stop di corta e mata y laga vegetacion natural pa regenera, trahando mas especio pa naturalesa.
• A realoca e palapnan riba costa mas leu di e liña di costa pa reduci e chens cu sushi ta cai dibiaha den lama.
• A restaura habitat costal door di crea mas espacio na e costa pa especienan costal manera e Sternchi of Bubi por unabes mas cuminsa usa e costa pa broei den futuro. Por observa caba Sternchinan den e area.
• A diseña e palapnan cu un fundeshi fuerte y solido pa por wanta e biento costal fuerte y asina garantisa e siguridad di bishitantenan, mientras a incorpora cu e parti ariba di e palapa por facilmente wordo mateni sin mester atrobe stroba e fundeshi of e naturalesa cu ta rond di e palapa.
Mescos cu tur otro proyecto cu ACF ta envolvi aden, esfuersonan activo ta wordo haci pa por involucra stakeholders, y pa e proyecto akinan, ACF a sigura di involcra e comunidad di Mangel Halto. Localidadnan di e palapanan a wordo escoge cu sugerencia y den presencia di representantenan di e comunidad.
Tumando den consideracion e complehidadnan akinan, ta un momento curcial pa nos para keto y refleha con, hunto cu e gobierno nobo ta bay maneha e infrastructura y actividadnan turistico, y nan impacto riba naturalesa. Bayendo dilanti, ACF como un organisacion di maneho di conservacion ta keda comprometi na tuma e pasonan necesario pa fortalece protocolnan y sigura cu un sorto di Evaluacion di Impacto Ambiental (EIA) ta central na tur proyecto, carga pa ACF of haci den colaboracion cu ACF. Como parti di e compromiso aki, tur palapa y gazebo lo tin regla, regulacion, y mensahenan cu ta enfatisa e balor di naturalesa integra como parti di nan structura locual cu ta hacie mas facil pa usuarionan por compronde y adopta comportacion responsabel den e area akinan.
Mientras cu tur esfuerso a wordo haci pa cumpli cu e consideracionan medio ambiental, tambe a haci esfuerso pa integra e necesidad di ambos naturalesa y e ser humano. E momento aki ta pone enfasis riba e complehidad di un realidad mas amplio y urgente. Aruba mester defini con e lo maneha turismo y su impacto riba naturalesa awo y den futuro. Di palapa, pier, y actividadnan di recreacion, persigui balansa ya no ta un opcion mas, e ta esencial den e contexto di cambio climatico, un populacion cu ta sigui crece, perdidad di biodiversidad, y e number di bishitante pa nos isla cu tambe ta sigui crece.
Conservacion di naturalesa no por wordo haci door di ACF so. Nos ta conta riba e comunidad di Aruba pa ta e wowo y e oreanan di naturalesa hunto cu nos y avisa di cualkier problema na momento cu e ta pasando. E naturalesa aki ta di nos tur y ACF semper ta habri pa cualkier
persona trece su preocupacionan of preguntanana dilanti, of duna feedback critico pa asina accion por wordo tuma den e momento y no despues.