“Awe 13 di juli ta recorda cu 30 aña pasa mi a firma pa kita e fecha di Independencia 1996 for di den Statuut”

0
333

Despues cu nos pueblo a lucha desde decadanan 40 pa Separacion di Antias, unda hasta 2147 Arubiano a firma pa esaki, tabata porfin na maart 1983 nos a bin logra na e Conferencia di Mesa Rondo na Den Haag, Hulanda cu entrante 1 di januari 1986 den fase transitorio nos lo por a sali for di e constelacion Antiano di desigualdad di e 12-8. Tambe cu 1 di januari 1996 nos lo mester
bira independiente den un Man Comunidad Sui Generis, esta den Man Comunidad cu Hulanda.

Hulanda a pone cu e 10 añanan di e fase transitorio lo bin cu un cooperacion estrecho cu e gobierno di Antias di 5 y cu nos lo paga un promedio di mas cu 10 miyon florin pa aña den un fondo di solidaridad pa e islanan mas chikito. Hulanda den e 33 conclusionnan di Mesa Rondo di maart 1983 a priminti nos garantisando pa por bira independiente na 1996. Logicamente e
defensa, relacionnan di exterior, Corte Comun di Casacion na Hulanda, cooperacion cu otro riba varios otro tereno di educacion, salubridad publico etc. Coalicion di 4 partido politico (1986) Lamentablemente partido MEP a perde su mayoria den e eleccion yama adelanta dia 22 di november 1985, unda MEP a perde nada menos cu 5 asiento como danki pa a realisa e anhelo di e Arubianonan apesar cu Betico Croes mes tabata haya mas voto individual cu tur politico. A ser forma dia 20 di december 1985 un gobierno di coalicion di nada menos 4 partido politico, unda e partidonan cu a forma e Bestuurscollege di e tempo ey pa goberna na entrada di Status Aparte 1 jan. 1986 no a ni invita MEP pa papia corda pa goberna den un coalicion. Aki tambe 31 di
december 1985 e ola di persecucion politico hamas bisto den politica a cuminsa, unda ni Betico Croes ni Nel Oduber y hopi otro no a scapa Dia 1 di januari 1986 nos como pais Aruba a inicia cu un gobierno di coalicion di 4 partido unda no tabatin e decencia pa invita esunnan cu tabata Coordinador pa prepara Status Aparte pa por a presencia e momento historico aki.

Como comparacion, dia Corsou a drenta su Status Aparte dia 10 di oktober 2010 mi tabata invitado di nan gobierno pa presencia e momento historico ey y cu mi a bay cu mi señora hunto cu Glenson y Angie. 1986-1988: No a haci nada riba tereno estatal E gobierno cu a sinta dia 1 di januari 1986 – fuera di persecucion politico na un forma hamas bisto – no a haci nada nada na ehecuta e contenido di e resultado di e 33 puntonan di conclusion di e Conferencia di Mesa Rondo di maart 1983. Danki Dios y nos pueblo – despues cu mi a bira lider di MEP de facto na fin di 1985 y oficialmente dia 8 maart 1987 – nos a bin gana landslide e eleccion di 6 di januari 1989 unda pa falta di apenas 24 voto nos lo a saca 11 asiento cu ta e mayoria absoluto. Ora nos a drenta na 1989 – fuera di e problemanan gigantesco di e garantianan cu Mafia Italiano y local – nos mester a cuminsa ehecuta e resultadonan di e Conferencia di Mesa Rondo.

Nos a ripara cu tabata imposibel pa fia placa den exterior pa cualkier proyecto sin cu inversionistanan tabata pidi, mescos cu e proyectonan pa e 3 hotelnan na 1986-1989, garantia di gobierno pa e prestamonan. 1989: Buscando e claridad necesario Nos a bisa mirando e mal experencianan di pasado nos gobierno no ta duna ningun garantia mas. Mi ta corda con Hulanda mes a participa na nos cu nan lo no inverti mas den defensa ni den e kazerne na Savaneta. Nan Pensioenfonds a nenga di fia FCCA placa y e Haponesnan envolvi den e proyecto di Hyatt kier a hala atras si no bin claridad kico ta bay para na 1996. Mi a bay cerca mi miho consehero cu ta awe den feliz memoria Apolonio (Poy) Werleman y mi a contele e situacion aki y nos a conclui cu mester bay exigi Hulanda pa nan traha ariba e garantianan cu nan a priminti nos pa por bira independiente na 1996. Mi a bay discuti esaki cu nos Parlamento 1989-1990, unda unanimamente nan a duna mi e mandato pa bay negocia cu Hulanda y pa bay busca e claridad necesario. Hulanda no a cumpli cu e Garantianan di RTC Mi a bay Hulanda na mei 1989 hunto cu mi colega ministro awe den feliz memoria Guillermo Trinidad, un bon consehero, y na Hulanda nos Ministro Plenipotenciario ing. Roland Lacle dfm, un bon amigo, a compaña nos pa reuni cu lider di tur fraccion den Parlamento Hulandes pa lobby cerca nan cu Hulanda mester cumpli cu e promesa di duna nos e garantianan necesario pa por bira independiente. Nos a bay negocia cu Prome Minister Ruud Lubbers dfm y e minister encarga cu nos asuntonan, mr. Ernst Hirsch Ballin. Gobierno Hulandes no kier a duna nos e garantianan manera priminti na RTC maart 1983 y hasta a bisa cu e 33 puntonan di conclusion di RTC ta “los verbonden met elkaar”. Cu otro palabra, ta independiente nos mester bira na 1996 sin garantia.

E ora mi a bisa nan cu sin e garantianan priminti nos lo no bira independiente na 1996 y mester schrap e fecha pa duna nos mas tempo. No tabata un proceso y discusion facil pa yega na un acuerdo cu gobierno Hulandes y pa yega na un protocol cu ta kita e fecha di independencia for di den Statuut. No lubida cu Hulanda a ancra den Statuut e tempo ey cu e “rechtsorde” Status Aparte, ta caba na 1996 y 1 di januari 1996 nos ta for di Reino Hulandes. Firmamento pa saca e fecha di Independencia Despues di hopi lobbymento y discusion mi a logra den nomber di nos gobierno pa firma dia 13 di juli 1990 cu Gobierno Hulandes cu pa trece claridad, seguridad y trankilidad, ta saca e fecha 1996 for di den Statuut y Aruba ta regla/palabra cu Hulanda cu nos ta mantene si e derecho di autodeterminacion, cu nos por bira un dia independiente – contrario manera Surnam – pero aki lo mester tene un referendum cu mester haya un mayoria di pueblo y alabes mester di un sosten di 2/3 parti di Parlamento. Independencia mester bay na un forma responsabel, organisa y ordena. No por haci wega cu algo serio asina. E tempo ey AVP a core declara cu nos no a logra nada na Hulanda. Aki na Aruba mes tabatin un grupo den MEP cu no tabata di acuerdo. Como lider e tempo ey mi a organisa un Congreso na Bushiri Hotel pa splica e protocol y busca sosten.

E tempo ey Glenbert y Junior Croes, yiunan di nos estadista Betico Croes, a bin duna nan sosten na e acuerdo cu al final a ser aproba pa nos lidernan di bario. E acuerdo di 13 di juli 1990 a trece cune cu nos por a termina construccion di Hyatt Hotel, e reapertura di e refineria, nos por a haya placa pa FCCA. Alabes Hulanda a inverti masha hopi placa den Marinierskazerne, hasta a construi casnan na Bushiri, Buena Vista, Parkietenbos pa e mariniernan. Brede draagvlak den Parlamento Ora Tweede Kamer mester a vota pa e ley pa cambia e Statuut pa saca e fecha di Independencia a bin problema entre Gobierno Lubbers y un par di e miembronan. Hirsch Ballin a yama mi na telefoon bisando mi cu Tweede Kamer kier pone condicionnan pa por vota pa saca e fecha di Independencia 1996 for di den Statuut y cu nan kier pa nos tin un “brede draagvlak” den Parlamento.

E tempo ey na 1993 nos tabatin un mayoria minimo den un coalicion di 9-1-1 cu ta net 11 asiento. Lubbers y Hirsch Ballin a pidi mi pa ami como Minister President di Aruba y mr. Henny Eman, lider di AVP den oposicion na oktober 1993 bin Hulanda pa discuti. P’ami sacamento di e fecha di 1996 for di den Statuut tabata mas importante cu nos interes politico y partidario. Na Hulanda ami cu Henny Eman a firma un protocol cu a habri e porta pa Tweede Kamer por a vota pa cambia Statuut sacando e fecha di 1996 pero lagando si nos cu e derecho manera poni den e cambio di Statuut cu dia nos kier bira Independiente, ta djis tene un Referendum y haya sosten di 2/3 parti den Parlamento.

Otro logro grandi riba tereno estatal P’ami – fuera di tabata e diputado encarga cu tur preparacion pa awe nos tin nos himno, bandera, ortografia, referendum, coordinador pa prepara nos Status Aparte – laga saca e fecha di independencia for di den Statuut ta un di e logronan mas grandi riba tereno di structura estatal cu mester ser skirbi como legacy, pa nos historia no ser bruha cu cosnan cu no ta refleha e realidad politico. Awe cu nos ta recorda 30 aña di e momento historico aki, mi kier a gradici mi señora Glenda, mi 3 yiunan Glenson, Dangui y Nelson Jr,, partido MEP cu tabata e vehiculo, tur cu a vota pa mi den tur tempo, votadornan cu su directivanan, lidernan di bario, militancia, partidonan PPA y ADN cu tabata cu mi desde 1989 pa 1994 den coalicion, danki na boso tur cu a yuda pa scapa Aruba di bira independiente na 1996. Esaki ta algo grandi y historico cu un balor mucho mas aya y cu lo mester ser recorda. Tabata un honor cu boso sosten pa por a dirigi MEP 25 aña largo y por a conserva y proteha nos Status Aparte cu desde entrada di CAFT na 2015 a keda na filingrana.

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here