Riba dia 16 di december2025, e International Panel on Deltas and Coastal Areas (IPDC), hunto cu diferente partner, a anuncia e publicacion di escenario nobo di cambio di clima pa Aruba, Curaçao y Sint Maarten. E diferente escenarionan aki ta basa riba ciencia y ta traha pa aña 2050 y 2100. Nan meta ta pa inspira accion y yuda desaroya plan nacional pa adapta na cambio di clima. E publicacion aki ta resultado di un colaboracion unico entre e servicionan meteorologico di Aruba, Curaçao, Sint Maarten y Hulanda.
E trabou aki ta forma parti di e ultimo proyecto di IPDC den Caribe Hulandes, cu ta focus riba escenario di clima y digitalisacion. Pronto lo presenta e resultadonan aki na e autoridadnan local den tayer na Aruba, Curaçao y Sint Maarten. Ademas, e proyecto ta digitalisa dato historico di clima, locual ta haci mas facil pa uza informacion di pasado den estudio di futuro.
ContextoDen e ultimo decadanan, mundo a bira mas cayente pa causa di aumento di gasnan di efecto di invernadero (‘greenhouse gases’). E cambionan aki ta afecta bida di hende rond mundo, incluyendo nos cu ta biba riba isla chikito manera Aruba, Curaçao y Sint Maarten. Pesey ta hopi importante pa compronde ki cambio di clima nos por spera pa resto di e siglo aki.
Con clima di Aruba, Curaçao y Sint Maarten lo ta na 2050 y 2100?
A desaroya escenario di cambio di clima pa 2050 y 2100, adapta specialmente pa nos situacion local na e tres islanany circumstancianan local unico di Aruba, Curaçao y Sint Maarten. E escenarionan ta mustra cu factornan manera temperatura, velocidad di biento, yobida y nivel di lama por cambia.
Como cu no ta sigur con cambio di clima mundial lo desaroya, e escenarionan ta presenta diferente posibilidad basa riba cuanto emision di gas tin (abou, medio of halto) y si futuro lo ta ‘seco’ of ‘muha’. E escenarionan no ta prediccion exacto, pero nan ta duna un rango cu ta yuda gobernantenan y diferente instancia observa y analisa posibel riesgo pa asina planifica mihor pa futuro.
E escenarionan climatico ta mustra cu factor climatico clave por cambia, manera temperatura, velocidad di biento, awacero y nivel di awa di lama. Hunto cu e escenarionan tin un rapport tecnico y un rapport pa usuario. E rapport pa usuario ta splica e resultadonan na un manera cla y simpel, pa mas hende por uza e informacion. Esaki ta sostene planificacion y ta contribui na e Strategianan Nacional di Adaptacion di Aruba, Curaçao y Sint Maarten.
Temperatura na punto pa subi
E escenarionan climatico ta mustra cu temperatura lo sigui subi.
- Den un escenario unda emision mundial ta halto, temperatura promedio por subi te cu +1,3 grado Celsius rond di 2050, y te cu +3,3 grado pa 2100. Den e caso aki, e lunanan cu normalmente ta “friu” (december pa februari) lo ta mas cayente cu e lunanan mas cayente cu nos conoce awo.
- Di otro banda, si emision mundial ta abou, e temperatura lo subi menos, yegando te cu +0,7 grado Celsius pa 2100. E diferencia aki ta mustra con grandi e impacto di emision mundial ta riba nos clima local.
Awacero y secura
Fuera di temperatura, e escenarionan ta indica cu futuro por trece menos yobida.
- Den e casonan mas serio, yobida promedio por baha te cu mita pa final di siglo compara cu awe.
- Den casonan mas faborabel, e secura lo ta menos severo, y den e caso di Sint Maarten algun escenario ta mustra hasta un tiki mas yobida.
- E tendencia aki ta nifica cu temporada di secura por bira mas largo y por tin menos yobida durante temporada di yobida mes.
Un aumento di nivel di lama
Riba termino largo, despues di 2100, nivel di lama por subi mas cu 1 meter, incluso si emision stop di aumenta awo, pasobra “ijs” rond mundo ta dirti. Aunke pa 2050 e subida ta parce mescos den diferente escenario, pa 2100 por tin diferencia grandi. Esaki ta mustra atrobe e impacto grandi di emision mundial riba nos medio ambiente local.
Un yamada pa accion di clima
E escenarionan di cambio di clima nobo no ta motibo pa drenta panico, sino un yamada pa tuma acción nacional pa adapta na cambio di clima di un forma responsabel. E diferencianan entre e escenarionan ta mustra e importancia y urgencia di baha emision mundial pa futuro di islanan chikito manera Aruba, Curaçao y Sint Maarten
Na nivel local, e informacion aki ta yuda esnan cu ta tuma decision pa explora diferente condicion di futuro prome cu scoge medida of inversion. E solucionnan aki lo wordo trata den e Strategianan Nacional di Adaptacion pa Aruba, Curaçao y Sint Maarten, cu ta den desaroyo caba
PartnerE escenarionan a wordo desaroya pa IPDC y su organisacionnan partner: Instituto Real Meteorologico di Hulanda (KNMI), Departamento Meteorologico di Aruba (DMA), Departamento Meteorologico di Curaçao (MDC), Departamento Meteorologico di Sint Maarten (MDS), y gobiernonan y representante di IPDC di Aruba, Curaçao y Sint Maarten. IPDC ta un iniciativa financia pa Gobierno di Hulanda.
Pa mas informacion of pa download e publicacion nobo, por fabor bishita:





