Amienda 6 a mata e ley di Ombudsman

Capricho politico ta perhudica 110 mil ciudadano

Diahuebs 10 di maart 2022 a mustra di ta un dia prometedor den sala di Parlamento, e organo mas halto di nos pais Aruba, na momento cu e ley “Landsverordening tot wijziging van de Staatsregeling van Aruba (AB 1987 no.GT 1) (herziening bepalingen inzake Raad van Advies; introductie Ombudsman en duurzame overheidsfinanciën) (Ley di Defensor di pueblo) lo mester a keda ancra den nos constitucion. 

Lamentablemente, esaki no tabata e caso. Tanto AVP, MAS y Accion21 a base di capricho y convenencia politico a nenga di vota pa e ley di sumo importancia aki wordo pasa y asina keda ancra den nos constitucion. Esaki cu consecuencia cu e tres partidonan aki cu ta un ‘coalicion den oposicion’, a perhudica 110 mil ciudadano di Aruba. E scenario aki a lanta un velo di berdad, pa mustra berdaderamente ken si y ken no tin e bienestar di nos muchanan, nos grandinan, nos personanan special, nos co-ciudadanonan na pecho. Siguramente no oposicion den parlamento di Aruba! 

Inicialmente e ley di Ombudsman a keda aproba unanimante den parlamento dia 24 di September 2020, sinembargo a presenta 8 amienda ariba e ley aki. Ta trata di 8 adaptacion den e ley cu lo haci e ley mas fuerte of mas specifo. E amienda cu mas a pisa den e ley aki y cu tabata e causa di su morto, tabata amienda number 6. 

Kico ta e amienda number 6?

Amienda number 6 ta describi un adaptacion den e ley di Ombudsman, caminda e ta bisa cu na dado caso cu mester yega asina leu pa kita e Ombudsman for di su posicion, parlamento lo mester haci esaki a base di un cantidad di ⅔ parti di e miembronan di parlamento, cu ta ekivalente na 14 voto na fabor. 

No obstante, e amienda number 6 aki no ta totalmente cumbiniente pa e ley di Ombudsman. Tin dos rason pakico e amienda aki no ta cumbiniente:

  1. Den un comparacion cu tur otro pais den Reino Hulandes, cual ta Hulanda, Corsou y Sint Maarten, nan cantidad di voto pa retira e Ombudsman for di su puesto ta basa riba e mayoria di voto di nan respectivo parlamento. Te ainda no tabata tin ningun caso caminda mester a kita un Ombudsman for di su puesto den Reino, pero realidad ta mustra si, cu e paisnan ruman aki den Reino no ta wak un obstaculo cu e retiro por sosode a base di mayoria di voto di parlamento. Mas leu ainda, den e ley di Hulanda ta poni cu nan parlamento no mester tene na cuenta e conseho di nan Raad van State prome cu retira e Ombudsman. Den caso di Aruba, nos si ta exigi cu parlamento mester considera e conseho di Raad van Advies prome cu bay na votacion di retiro di e Ombudsman.  E pregunta ta awo, pakico tanto AVP, MAS y Accion21 si kier cambia esaki na Aruba y exigi un total di ⅔ di voto di parlamento? Acaso nan no ta wak e peliger di un posible sabotahe di un minoria super chikito den e asunto aki? 
  2. Den un reunion publico di 24 di februari 2021, Minister di Husticia di e tempo ey, sr. mr. Andin Bikker a duna su splicacion amplio y dunando tur dos banda di medaya kico ta e pro y contra di usa un mayoria of ⅔ di voto pa retira e Ombudsman. Den e relato aki ta mustra claramente cu si scoge pa usa e opcion di ⅔ di voto, esaki tin consecuencianan grave pa cu e retiro di e Ombudsman. Pasobra teoreticamente di e manera aki, e minoria chikito di 7 parlamentario tin tur e poder di laga un Ombudsman partidista den su funcion, cu tur e consecuencia di esaki.

Ombudsman ta ‘MEP-proof’?

Durante tratamento di e ley en cuestion, sr. De Meza ta haci e ponencia cu e ley di Ombudsman ta ‘MEP-proof’. Kico e parlamentario di asignatura berde kier bisa cu esaki y dicon? Parlamentario De Meza ta di opinion cu Gabinete Wever-Croes 2 di MEP ta pone y influencia tur hende di MEP pa scoge y of vota pa un candidato cu ta liga na Partido MEP y cu igual lo pasa den caso di retiro. Sinembargo, sr. De Meza no ta anuncia publicamente a base di ki rasonnan valido, durante di e 8 añanan di mandato di AVP, nan no tabata tin e curashi di trata e ley aki debidamente y haci e un realidad y duna pueblo e derecho riba husticia y democracia den nan situacionnan di inhusticia. 

Pa demostra cu e Ombudsman no ta ‘MEP-proof’, cu otro palabra, ta wordo influencia pa partido MEP, ta a base di e procedura di nombramento di e candidato pa Ombudsman. E nombramento ta wordo haci pa e organonan mas halto y independiente den nos sistema constitucional  y cu lo mester ta imparcial na momento di trata e asunto di nombramento di e candidato pa e funcion di Defensor di pueblo. E proceso ta bai den e siguiente forma:

  • (Presidente di) Raad van Advies mester duna su conseho y aprobacion di e candidato,
  • (Presidente di) Hof van Justitie mester duna su conseho y aprobacion di e candidato,
  • Parlamento a base di ⅔ voto mester aproba e candidato.

Pues, di e manera aki, den ningun forma por bisa cu MEP lo por tin un influencia den e proceso di nombramento. 

Capricho politico ta perhudica 110 mil ciudadano

Na final di dia, na ciere di e reunion publico di sumo importancia pa pais Aruba, a keda demostra cu e partidonan AVP, MAS y Accion21 a perhudica 110 mil ciudadano door di abstene nan di nan derecho di haya un trato husto y corecto for di e instituto ‘Defensor di pueblo’. Pasobra awor nos constitucion a keda falta un otro organo independiente cu lo sali na vanguardia di cada individuo cu haña su mes den un situacion di inhusticia, irespecto di genero, etnecidad, edad, y color politico. Ki dia e Defensor di pueblo lo bira un realidad, no por bisa exacto, pero si cu tanto Gabinete Wever-Croes II y coalicion den parlamento lo sigui traha riba e ley valioso y importante aki.

#Ombudsman #DefensorDiPueblo #FraccionMEP # ConectaCuNos #RickyHoek

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here