Oranjestad,– Ora cu ta temporada di cuaresma, Pisca fresco ta bira manera oro. Tur hende tin e tradicion y/of creencia cu tur diaranson y diabierna ta dia di come Pisca durante e temporada di cuaresma. Esaki cosequentemente ta conduci, cu e demanda local pa Pisca ta subi drasticamente. Esaki sin duda ta pone un presion halto ariba nos Piscadornan cu na momento cu e demanda ta halto, nan ta opta pa bay mas biaha lama y asina cumpli cu e demanda di e cliente ya cu hopi ta esnan cu ta desea di saboria un pida Pisca fresco. Sinembargo, nos lubida ariba e trayectoria cu e piscado ta pasa aden y mas ainda e trabou duro den solo y e peliger cu eta core na momento di subi lama of te hasta piscando nan baranca apesar di e biento halto.
Pa e motibo aki, cu Santa Rosa kier asegura cu tur nos Piscadornan ta tene cuenta cu e parti di seguridad ariba lama y kiko ta e diferente conseho cual ta importante pa tene cuenta cu ne. E conseho nan aki no solamente ta yuda prome cu subi lama, pero tambe durante cu e Piscador t ta ariba lama piscando. Den caso algo por bai robez riba lama, e famia y autoridad lo por tin un miho bista cua ta e rumbo cu e piscadonan a bai y tur informacion relevante pa autoridad of pa esnan cu ta bai duna asistencia y ehecuta cualkier buskeda.
E meta di e conseho nan aki ta pa promove seguridad pa tur nos Piscador nan di Aruba, tanto den boto como esnan piscando for di baranca. Corda cu e seguridad ta responsabilidad di tur Piscador tanto den boto, na baranca y tambe pa esnan cu ta pisca cu harpoen. Controla prome cu Sali pa bay pisca, pa semper bo ta bon prepara.
Si nos tur sigui e recomendación nan, percura pa e “check list” keda yena y conta cu tur articulo nessecario a bordo di nan boto, e piscadonan lo no mester precupa si encaso algo bay robez y nan famia tambe lo ta mas tranquil na momento cu nan sernan keri sali bay pisca.
Kiko ta e diferente equipo di seguridad cu Santa Rosa ta recomendabel pa bo tin abordo di boto:
- Life vest of por lo menos un salbabida abordo, especialmente pa esnan cu no por landa.
- Suficiente cabuya di anker
- Por lo menos 2 galon di awa fresco abordo
- Radio (Corda cu un celular no ta funciona lew for di costa)
- Spiel pa duna señal
- Compas
- GPS
- Fluit
- First-Aid Kit
- Sunblock y un sombre/pechi
- Aparato pa paga candela
- Flashlight
- Productonan di consumo cu no ta dana lihe manera crackers, producto den bleki cu por habri fácil, juice den bleki of paki etc.
- Un shirt manga largo cu por proteha den dia contra solo y den anochi si bira friew.
Scenario pa caso di emergencia cu piscado
Proceso # 1 (responsabilidad di piscado)
Na momento di traha plan pa bay pisca, e promer paso ta cu mester tuma ta, avisa su famia directo of bisiña.
Den caso cu e piscado ta biba su so, y mester avisa un familiar, bisiña of amistad. E informacion cual nan mester duna ta por ehempel; e lugar di pisca of e area general na unda nan a bay pisca. E horario cu bo ta sali bay pisca y ora cu bo tin planea di ta bek na pier. Si tin radio abordo, tuma contacto via radio y duna bo GPS of sitio na Havenkantoor di APA.
Proceso # 2 Famia ta raporta piscado perdi na Kustwacht na number di telefoon: 913
Mester jama Kustwacht na number 913 di inmediato, pa meld cu e Piscador nan no a drenta na e ora stipula y asina bati alarma pa cuminsa cu búsqueda. Pa medio di famia autoridad ta haya sa unda e locación di piscadonan ta. Autoridad lo mantene contacto cu famia pa duna informacion di e resultado di buskeda. Aki e “checklist” ta hunga un rol importante. Mas extenso esaki wordo jena, miho e lo contribui na e buskeda.
Kiko tur mester wordo agrega na e checklist:
- E promer informacion importante: duna e coordinada di e sitio di pisca. Si bo no tin GPS, menciona e marca of area general di pisca.
- Nomber di e boto
- Number di registración di Directie Scheepvaart
- Size di e boto
- Color di e boto, for di bista horizontal
- Color e boto tin? For di bista di ariba
- Cuanto motor e boto tin?
- Cual ta e marca di motor y su color?
- Ki ora nan a sali bay pisca?
- For di cual pier of unda mi boto ta mara?
- Cua canal di radio mi ta usa?
- Menciona e nomber di e piscado nan abordo di e boto:
- Si nos cambia di lugar, lo mi raporta via radio na APA.
Den caso di Pesca na Baranca:
- Informa famia den cua area bo lo ta piscando.
- Indica e horario cu bo lo bolbe bek cas.
- Considera bisti un life vest si bo no por landa, especialmente den area caminda e lama ta bruto of cu tin biento duro.
- Por hiba tambe un salba bida cu cabuya cu por wordo tira den awa den caso di cualkier incidente.
- Si ta anochi, ta consehabel pa usa un flashlight di cabes cu ta waterproof pa bo tin bo man nan liber.
Proceduranan di seguridad, prome cu subi lama:
- Check tempo, biento of otro caracteristicanan di lama. Tambe lo por check cu otro piscado of meteo su website. www.meteo.aw
- Yena e parti di e checklist cu informacion di e boto.
- Yena e informacion riba e checklist cu locacionnan di pisca y tambe lugarnan alternativa y specialmente laga informacion di con lo contact otro y orarionan di sali y bolbe.
- Tuma bo checklist y revisa e parti di ekiponan di seguridad cu ta recomenda y yena esnan cu ta bay cune. Corda cu seguridad riba lama ta bo responsabilidad y percura pa bo tin mas tur ta posibel cu bo. Tambe yena e checklist honestamente.
- Percura pa por lo menos un persona competente y di confiansa tin e informacion of sa unda pa haya e checklist den caso di emergencia.
Esnan den boto, den caso di emergencia:
- Semper percura pa un hende na tera sa unda bo tin planea pa bay pisca. Tin diferente tecnologia pa registra esaki, pero ta importante pa mantene e área nan cu a wordo menciona ariba e riba e checklist. Si dicidi pa cambia di área di pisca cu tin marca ariba e checklist prome cu sali, ta importante pa yama y notifica esun cu ta pending di e piscadornan cu lo bay pisca.
- Na momento cu tin cualquier calamidad, e prome paso cu bo tin cu tuma, ta notifica famia of amistad via radio of celular, bo posicion y kico ta e problema. Tin diferente nivel di emergencia. Dependiendo di e tempo cu bo tin, purba duna mas hopi informacion posible na momento cu bo hasi e melding.
Alarma for di tera:
- Tuma contacto cu Kustwacht, cual ta e instancia central pa bati alarma den caso nan di Piscador nan cu no a drenta na e ora stipula y cu no a meld via radio of celular cu nan lo drenta otro horario.
Mester jama 913. Por bati alarma na cualkier autoridad pero kustwacht ta esun central.
- Kustwacht lo tuma contacto cu e otro instancia nan concerni y lo inicia e proceso segun e segun nan plan di procedura den caso nan di calamidad.
Nos Piscador nan di Aruba tin un tarea di suma importancia pa nos Sector Primario y pa Santa Rosa, nan bienestar y seguridad ta bin na prome lugar. Nos ta spera cu nos Piscador nan lo considera e tips nan cu a wordo duna pa asina nos Piscador nan por sigi eherce e ofishi cu tanto nan ta disfruta y cu nos comunidad pa sigi disfruta di Pisca fresco ariba mes.
“Ban pisca, pero semper cu seguridad den mente!