Parlamentario Endy Croes ta recorda Augustus 1977 den historia graba como “Augustus Scur” como e luna y e fecha cu e cende e mecha pa nos Status Aparte. Ta exactamente 48 aña pasa cu pueblo a uni y lanta den masa bringando pa su derecho y pa democracia reclamando y exigiendo su autonomia y Libertad pa para un inhusticia na e momentonan ey.
Kiko a pasa cu a conduci na e Welga General?
Betico Croes kende a funda MEP na Februari 1971 tabata liderando un lucha tenaz pa Aruba por sali di Antias y logra su Status Aparte. Den luna di Maart pa ta exacto 25 di Maart 1977 Aruba a pasa den un referendum unda 83% a vota pro Status Aparte ( Independencia) vociferando e deseo di pueblo hopi cla mientras cu Henny Eman e fecha aki a manda votadornan di AVP pa bay lama y percura pa nan no bay vota. Asina hopi Henny y Mike Eman ta stima Aruba. Dia 17 di Juni 1977 tabata tin eleccion di Staten unda MEP a gana cu mayoria abrumador logrando 5 di e 8 asientonan total y pues 63% di e mandato electoral. Criyoyo bisa un mandato cla pa sigui lucha pa nos Status Aparte.
Lamentablemente Formador pa e gobierno Central di Antias e tempo aya Boy Rozendal a maniobra di tal forma pa laga e partido mas grandi cu a gana eleccion pafo di gobierno Antiano consecuentemente no a respeta e decision di electorado di Aruba. PPA den minoria a traciona Aruba y a ‘join’ cu Corsou drentando gobierno Antiano.
Esaki a causa Ola di protestanan:
Betico Croes a vocifera cu lo informa mundo henter di e inhusticia aki. Alabes Betico den su discurso a pidi pueblo y a haci apelacion riba tur instancia, gremionan, sindicatonan na Aruba pa ban uni, ban marcha y ban move tabata su palabranan: “E derecho democratico na e momentonan aki ta wordo atrapa”. Dia 15 di Juli sindicatonan UNI di Aruba a cuminsa delibera. Sindicatonan Uni hunto cu Comercio y Clero ta di opinion cu MEP cu un mandato cla no por ser exclui for di Gobierno Central. Mesora a manda telegram pa Hulanda, Nacionnan Uni y otro instancianan internacional pero no a bin reaccion. Betico a vocifera cu entrante dianan dilanti accionnan lo inicia y lo keda escala cual por desemboca te hasta den independencia di Aruba. Esaki a causa tambe cu a inicia olanan di protesta den tur skina rond di Aruba momento PPA a drenta Gobierno Central lagando MEP e partido mas grandi completamente afor.
Sindicalistanan encarcela:
E situacion a keda escala y dia 10 di Augustus 1977 sindicatonan den Union a proclama welga general mientras sindicato di WEB a informa gobierno cu lo bay over na kita coriente cual lo trece problema den suministro di awa. Pero cos a bira pior momento Presidente di sindicato di IOWUA Chinto Geerman y Juan Yarzargaray mesun dia aki a wordo deteni pa polis. Esaki pa motibo cu nan a reparti un dia anterior ( 9 Augustus 1977) un pamfleta cu un contenido pisa entreotro cu e palabranan cu “ Paz y Trankilidad lo wordo suspendi riba e isla aki ”.
Reunion urgente na Centro di Bario Noord:
Mesun anochi di 10 di Augustus 1977 a yama un reunion di urgencia cual a tuma lugar na Centro di Bario Noord bou liderazgo di Betico. A tuma decision cu lo bay warda di Polis na playa pa exigi Libertad di Chinto Geerman y Juan Yarzagaray. E multitud tabata furioso y tabata piedra e warda di Polis ( awe eynan ta Hotel Renaissance) na un manera formal. Betico strategicamente tabata tin control di e masa kendenan tabata furioso. Despues a move bay manifesta dilanti cas di Hoofd Officier van Justitie Arps. Betico a drenta reunion maratonico na bestuurskantoor cu Hoofd Officier Arps y sindicatonan pero esey no a duna resultado.
Aruba den scuridad total 11 Augustus 1977:
Aruba tabata scur scur momento cu WEB tambe a cay y Aruba bay plat. Aruba a wordo isola como cu no tabata tin comunicacion mas via telex y avionnan di ALM no por a baha. Asina mes laat den anochi cu aeropuerto sin luz PPA den coordinacion cu Gobierno Central a laga un ALM baha den scuridad yena cu Riot Comando di Corsou bou guia di Castillejo Cova a bin marcha den cayanan di Oranjestad enfrentando nos hendenan humilde kendenan tabata den un lucha sagrado.
Bala cayente a cay y a drenta cas di mayornan di Betico na Sta Cruz:
Riot Comando furioso a basha bala cayente di carabina riba pueblo. A tira riba e jeep cora di betico y bala a perfora pia di Gos Oduber mientras Riot Comando a basha bala formalmente riba volkswagen di Domi Tromp (dfm) cu 2 amigo mas den auto kendenan milagrosamente a skapa e tempo aya. Riot Comando a drenta cas (hogar) di Panchico y Mimita (dfm) na Sta Cruz unda e busto di Betico ta awe abusando di nan poder sin por a haña nada cu kisas nan tabata buscando entre otro arma.
E disturbio aki a habri orea di Hulanda y a cende e mecha:
Tur e sucesonan aki a habri oido di Hulanda. Nel Oduber y Roland Lacle a biaha mesora pa Hulanda pa cuminsa cu e tramitenan pa reunionnan cu Hulanda. Dia 19 di Augustus 1977 Gobierno a ricibi un telegram di Joop den Uyl Promer Minister di Hulanda cu Gobierno Hulandes lo ricibi un delegacion di Aruba pa cuminsa papia riba futuro estatal di Aruba. Betico a encabesa un delegacion amplio den union cu sindicatonan y comercio pa un reunion cu a tuma lugar 3 y 4 di September 1977 na Den Haag.
Parlamentario Endy Croes den nomber di partido Movimiento Electoral di Pueblo ta gradici henter pueblo, nos homber y muhernan balente kendenan a para firme durante accionnan di Augustus Scur na 1977 cual porcierto a habri e caminda pa deliberacionnan cu Hulanda cual a conclui na e gran logro estatal esta nos Status Aparte cu a wordo proclama 12 di maart 1983 durante reunion di conferencia di Mesa Rondo. Betico a proclama e lucha semper como un lucha unda a derama Sanger Sodor y Lagrimas. Laga nos tene historia bibo y traspasa esaki di generacion pa generacion pa nos yiunan y yiu di nos yiunan.