Conforme e tarea di e Comite di Maneho Monetario (CMM) pa evalua, determina y duna transparencia riba e accionnan di maneho monetario di Banco Central di Aruba (BCA), BCA ta comunica lo siguiente. Durante e reunion mensual di 16 di mei 2024, CMM a dicidi pa reduci e tasa di e reserva obligatorio di 21,5 porciento na 20,5 porciento entrante 1 di juni 2024. Di e manera aki, e banconan comercial mester tene un balansa minimo na BCA cu ta igual na 20,5 porciento di e depositonan riba termino cortico di nan clientenan. E decision pa baha e tasa di reserva obligatorio tabata basa primordialmente riba e reservanan oficial cu a expande y ta adecua segun e metrico ‘Assessing Reserve Adequacy’ (ARA) di e Fondo Monetario Internacional (FMI) monitorea pa BCA. Ademas, inflacion tabata modera y e tasa di crecemento di credito tabata relativamente abou. 

E CMM a considera e siguiente informacion y analisis den su deliberacion.

Reservanan oficial y internacional a keda aumenta

E reservanan oficial (incluyendo cambio den revaluacion di oro y divisa) a subi cu Afl. 214,6 miyon si compara 19 di april 2024 cu 29 di december 2023. E reservanan na banconan comercial a expande cu Afl. 17,8 miyon durante e mesun periodo. Consecuentemente, e reservanan internacional, cu ta consisti di e reservanan oficial di BCA y e reservanan di divisa na e banconan comercial, a crece e cu Afl. 232,4 miyon. Tumando e crecementonan ya menciona na cuenta, e reservanan oficial y internacional a suma Afl. 2.860,8 miyon y Afl. 3.294,4 miyon, respectivamente (Grafico 1). 

Sostene un nivel adecua di reservanan ta esencial pa mantene e tasa di cambio fiho entre e florin Arubano y e dollar Mericano. Den e cuadro aki, reservanan oficial a registra 11,3 porciento riba e nivel minimo adecua segun e metrico ARA di FMI (Tabel 1). Ademas riba 19 di april 2024, e reservanan internacional a cubri 6,8 luna di pago riba e cuenta coriente. Teniendo cuenta cu esaki, reservanan internacional a keda ampliamente riba e rekisito minimo di tres luna. E pagonan riba e cuenta coriente di e balansa di pago ta consisti, entre otro, di pagonan pa importacion, pagonan di interes na inversionistanan stranhero y transferencianan pa exterior manera placa manda afo door di trahadonan stranhero. 

Inflacion midi na maart 2024 contra maart 2023 a alcansa 1,8 porciento

Inflacion, midi na final di luna contra e mesun luna di e aña anterior, a yega 1,8 porciento na maart 2024, subiendo for di 0,9 porciento na febuari 2024. E contribuyentenan principal na e inflacion, midi na maart 2024 contra e mesun luna di e aña anterior, tabata comunicacion (contribuyendo cu +1,5 punto di porcentahe), mantencion y reparacion di vivienda (contribuyendo cu +0,7 punto di porcentahe), diferente producto y servicio (contribuyendo cu +0,3 punto di porcentahe), y cuminda y bebida no alcoholico (contribuyendo cu +0,3 punto di porcentahe). Di otro banda, prijs di vechiculo (contribuyendo cu -1,3 punto di porcentahe) y electricidad (contribuyendo cu -0,6  punto di porcentahe) a parcialmente mitiga e inflacion den maart 2024. E ultimo aki tabata a causa di e reduccion den e tarifanan di electricidad na mei 2023.

E inflacion midi riba promedio di 12 luna a baha pa 2,1 porciento na maart 2024; un caida compara cu 2,4 porciento na februari 2024. E presion inflacionario na maart 2024 tabata mas tanto debi na vivienda (contribuyendo cu +1,0 punto di porcentahe) y comunicacion (contribuyendo cu +0,8 punto di porcentahe). E inflacion den vivienda tabata refleha subida den e prijsnan pa mantencion y reparacion (contribuyendo cu +0,5 punto di porcentahe) y den e tarifa di awa na augustus 2022 (contribuyendo cu +0,3 punto di porcentahe). Cuminda (contribuyendo cu +0,4 punto di porcentahe) tambe a nota prijsnan mas halto.

Mientrastanto, na maart 2024, inflacion basico (cu ta exclui cuminda y energia) a alcansa 2,2 porciento si midi e final di respectivo luna contra e mes un luna di e aña anterior, compara cu 1,7 porciento na februari 2024. Basa riba un promedio di e ultimo 12 lunanan, inflacion basico a yega na 1,9 porciento na maart 2024, compara atrobe cu 1,9 porciento na februari 2024. 

Likides excesivo di e banconan comercial a crece fuertemente te cu april 29 2024, aunke e distribucion  ta desigual

Data preliminario ta mustra cu e likides excesivo (incluyendo credito cu no a wordo aloca ainda y otro compromisonan) di banconan comercial a subi cu Afl. 709,6 miyon te cu 29 di april 2024, compara cu Afl. 519,4 miyon na fin di december 2023. E subida aki ta refleha principalmente e bon rendimiento di e sector di turismo. Sinembargo e distribucion di likides excesivo entre e banconan comercial ta keda desigual. 

Credito total te cu maart 2024 a subi como resultado di prestamonan grandi y incidental

E portofolio total di prestamo na residentenan di e banconan comercial a crece cu Afl. 97,7 miyon (+2,3 porciento) te na Afl. 4.407,4 miyon na maart 2024, compara cu december 2023. E aumento aki a ser impulsa principalmente door di e subida di Afl. 89,3 miyon den e fiansanan comercial, ya cu banconan comercial a financia parcialmente un compra di accionnan di hotel. Sinembargo, si exclui e prestamonan aki, crecemento di credito tabata modera.