Maneho durante e pandemia tawata un punto di enfoke

ORANJESTAD – Premier Evelyn Wever – Croes a tene un discurso na e celebracion di 42 aniversario di “Conferencia Permanente de Partidos Politicos de Latino America y el Caribe” (COPPPAL).  Durante e conferencia virtual a trata temanan hopi importante, entre otrto: integracion di Latino America y Caribe, igualdad entre hende muhe y hende homber, convivencia democratico y solidaridad y tambe desaroyo sostenibel.  

Prome Minister a inicia dunando un splicacion di con Aruba a/ta experenciando e pandemia global Covid-19, considerando cu e impacto di e pandemia tin influencia riba tur e temanan cu ta trata durante di e conferencia. 

Pa un isla manera Aruba cu practicamente ta depende totalmente di turismo, e impacto di e pandemia tabata devastador. A cera frontera pa cuatro luna, cortando e fuente principal di economia y a scoge pa salud y pa salba bida.

Historia

Manera cu ta conoci desde 1986 Aruba ta un Pais autonomo den Reino Hulandes. E autonomia ta resultado di un gran lucha hiba pa nos libertador y fundador di partido politico Movimiento Electoral di Pueblo (MEP), Betico Croes, den feliz memoria. Durante di e lucha aki Betico a forma aliansa strategico y importante manera entre otro COPPPAL y su fundador sr. Gustavo Carvajal, den feliz memoria. E aliansa aki tabata instrumental den e logro di automia di Pais Aruba, pa cual ta eternamente agradeci na COPPPAL, Premier Wever – Croes a expresa. 

Desde e fecha aki banda di e autonimia, Aruba tin su propio Parlamento y su propio Gobierno cu ta wordo elegi a traves di eleccion democratico. Aruba tin su propio Banco Central y su propio moneda, e florin.

Durante e 35 añanan aki como pais autonomo, Aruba a desaroya su mes den un pais hopi adelanta pa su forsa innovador y creativo. Ademas, nos a desaroya nos mes den un pais cu ta lidera e mercado turistico di e region cu un estado di derecho firme cu ta respeta derechonan humano. Un pais cu a para man habri pa ricibi rumannan di paisnan den cercania buscando un miho futuro. Por ehempel, personanan indocumenta di Venezuela cu ta na e momento aki ta 15% di nos poblacion. Cual ta haci cu Aruba ta e pais den region cu relativamente a wordo mas impacta a consecuencia di e diaspora Venezolano.

Lucha pa mantene autonomia

Algo cu nos gran lider Betico Croes a bisa basta tempo prome cu Aruba a obtene su autonomia na 1986 ta: Mucho mas importante cu obtene autonomia, ta pa por mantene e status di ta un pais autonomo. Y den transcurso di e 35 añanan, na diferente ocasion mester a lucha pa no perde locual cu a logra cu tanto pasion y determinacion. 

Premier a duna ehempel di islanan Corsou y Sint Maarten cu a ricibi nan autonomia den Reino Hulandes 11 aña pasa, un lucha inspira pa e lucha di Aruba y Betico Croes. Na e paisnan ey tambe nan ta lucha pa mantene nan autonomia. Sinembargo, cu e pandemia global Covid-19, hopi cos a cambia. Aruba a experiencia un gran caida den ingreso y mester a recuri na ayudo financiero di Hulanda. Un ayudo cu a bin mara na condicionnan severo cu a afecta e autonomia.

Fase di recuperacion y enfoke pa futuro

Prome Minister a sigui splica cu Aruba ta den fase di recuperacion, turistanan a bolbe y nan ta gastando atrobe riba e isla. Aruba lo cera aña 2021 cu entre 75%- 80% di grado di recuperacion y pa 2022 ta spera un recuperacion na nivel igual cu prome cu covid. 

Actualmente ta concentrando riba diversifica economia, pa por ta mas resiliente den caso di un proximo crisis. Ademas lo enfoca pa paga e debe adicional a causa di e pandemia, cual ta un reto pa paisnan chikito/Small Island Development States (SIDS), den caso cu no ricibi dispensacion. Pa cual Prome Minister ta haci apelacion na COPPPAL pa asisti paisnan chikito den cuadro di e situacion aki. Mescos cu Aruba, e prioridad di otro paisnan chikito ta e fase di recuperacion di e pandemia, pa percura pa un economia y autonomia fuerte. 

Gruponan vulnerabel 

Mescos cu paisnan chikito cu a sinti e efectonan di Covid-19 mas severo, esaki tambe ta e caso pa gruponan vulnerabel den sociedad, manera sernan femenino. Mas hende muhe compara cu hende homber a perde trabou, mas hende muhe mester a keda cas pa wak pa muchanan ora scolnan a cera y mas hende muhe tabata victima di violencia domestico y violencia relacional. Pa cual Premier Wever – Croes ta propone cu pa atende cu e temanan aki mester tene na consideracion e rol di hende muhe den sociedad pa percura cu ta sigui crea oportunidad pa hende muhe den economia y den posicion di liderazgo. 

Por ultimo Prome Minister a bisa: ‘Como e prome Prome Minister femenino di Aruba y cu a wordo re-eligi e aña aki, no lo permiti pa riesga e avanse di hende muhe na Aruba y mundialmente. P’esey ta haci apelacion na e ocasion di celebracion di 42 aniverisario di COPPPAL, pa compromete na recuperacion di tur locual cu a perde a causa di e pandemia y pa crea oportunidadnan nobo, creando progreso y bienestar pa tur ciudadano, especialmente tur esnan vulnerabel den e sociedad. 

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here