Rond mundo, e dianan di fiesta ta wordo considera como dianan di alto riesgo. Pa motibo cu nan ta aumenta e riesgo dimas pa plamamento di e virus.
Mirando cu nos ta casi drentando e mesun situacion cu tabata na augustus, esaki tin gobierno preocupa y no kier p esaki bolbe pasa.
Esaki por bira un menasa pa nos capacidad di cuido, pasobra por ta si haya hopi caso, no por atende tur hende cu e mesun atencion.
E ta bira un menasa pa salud publico di nos pais y e ta bira un menasa pa economia di nos pais.
Expertonan a conseha gobierno cu pa evita e scenario dramatico aki di bira realidad, tin cu tuma medidanan awo y no despues.
E cuater medidanan tuma, lo drenta na vigor awe, diaranson, 30 di december y lo ta valido te cu diadomingo, dia 3 di januari.
Pa loke ta trata comercio, e orario di ciere lo cambia. E lo bira 10’or di anochi pa tur establecimento, cu excepcion di hotel.
Pa loke ta animacion musical, mester bisa cu esaki ta solamente posibel den establecimentonan.
Por ehempel restaurant y esaki naturalmente conforme reglanan di protocol y sin bailamento.
Kier a enfatisa cu den e caso aki, e musiconan, e restaurant, nan ta responsabel cu tur hende ta atene na e reglanan.
Musica p’afo of otro cu den establecimentonan aki, no ta wordo permiti. E di tres tin di haber cu comercio tin e tradicion di tira pagara.
Ta permiti pa tira pagara tambe door di comercio. Pero esaki por te maximo 3’or di atardi di dia 31 di december.
Despues di 3’or di atardi, riba e utimo dia di aña no ta posibel pa comercio tira pagara mas y esaki ta pa evita aglomeracion.
E problema not a e pagara. E problema ta e paranda cu ta nos tradicion rond di un pagara. Esey no por permiti tuma luga e aña aki.
Na cas si lo por tira pagara te despues di tiro, pasobra e no ta mesun riesgo di aglomeracion.
E di cuater talbes esun principal y esaki ta conta pa Aruba en general, ta cu a introduci un Toque de Queda.
Entrante diaranson, 30 di december, te cu diadomingo 3 di januari, un Toque de Queda di 11’or di anochi te cu 5’or di mainta.
E unico excepcion ta dia di tiro, pues e anochi di 31 di december pa 1 di januari, e dia aki e Toque de Queda ta cuminsa 2’or di marduga, asina permitiendo un y tur pa toch por pasa tiro sea na famia, sea tirando e pagara riba caya y despues di 2’or di marduga, e Toque de Queda ta drenta na vigor e ora.
Kier e remarca cu e orario di ciere dia 31 di december ta keda e orario di 10’or di anochi. Esaki ta e cuater medidanan cu gobierno a haya ta tuma awor aki pa frena e desaroyo cu Aruba ta aden.
Ta un cos cu hunto a dicidi, ta cu no kier mira un otro ola aki na Aruba, sin cu a tuma pasonan na tempo.
A puntra pa e cantidad di personanan permiti na cas ora di bishita. Si, por ricibi bishita den e dianan aki.
Pero ta urgi pa limita e cantidad di persona cu ta ricibi di bishita. E cantidad ta baha pa e dianan aki, na maximo 10 hende paden si tin e espacio pa 10 hende ta sinta 1 meter y mey di otro y pa pafo, den cura maximo 25 hende.
Polis por actua si esaki mester sali fo’i man y si no tin distancia. Un otro recomendacion ta Dande, cual ta nos tradicion.
Hopi di nos a lanta den e tradicion aki, pero Dande lamentablemente ta un riesgo. Ora hende ta pasa di cas pa cas pa cas pa cas, por piki e virus na un di e casnan hib’e na e siguiente, hib’e na e otro y asina ta sigui.
Esaki por bira hasta un superspreader. No por bay permiti despues di tanto luna di hopi sacrificio cu nos mes ta bay plama esaki rond.
Ta urgi pa no tin e paranda di Dande. Claro por scucha e musica. Ohala cu nos radio y televisionnan por coopera, pa sigur rond di tiro por scucha e musica, esnan cu ta desea.
Pero e paranda di Dande ta urgi pa no tuma luga e aña aki, pa enbes di trece bendicion cu e Dande, ta trece e maldicion di e virus.
Kier a recorda tambe algun punto. Doñonan di establecimento cu ta responsabel pa loke ta pasa paden di e establecimento y tambe pafo.
No por laba man cu no sa kico ta pasa pafo. Pa loke ta restaurantnan, kier a recorda cu tin un maximo di persona cu por sinta na mesa.
Esaki ta 8 paden y 10 pafo. Por fabor atene na esakinan. Corda tambe cu clientenan mester ta sinta na tur momento.
Pafo di e establecimento a mira aglomeracion y ora puntra, ta bisa cu e hendenan ta wardando riba nan turno.
Pero esaki tampoco no ta conforme regla. Doño di establecimento sa, ta maximo 5 persona por warda riba su turno y nan mester ta para leu di otro.
Mescos cu tiendanan a atene nan mes di esaki durante di e dianan di compras, e cliente ta para pafo y e mester para leu di otro.
Esey ta conta tambe pa restaurantnan. Kier a recorda cada establecimento cu nan mester tin tambe nan compliance officer. Ta un persona den e establecimento cu ta encarga su mes pa controla cu tur hende ta observa e reglanan di COVID den e establecimento.
Taskforce lo acerca e establecimentonan aki y cu e compliance officer nan lo papia. Taskforce y polis lo eherce mas control y si mester constata cu e establecimento no cumpli, lo cera esaki y no lo cera esaki pa un dia, pero lo cera esaki pa mas dia.
Alabes, como sancion, por impone multa. Sa cu e noticianan aki nan no ta agradabel, sigur no cerando un aña.
Prome minsiter ta sigur cu lo haya critica. Pero tin un cos cu a siña ta nunca por complace un hende, pero tin responsabilidad ta carga.
Ta pa Aruba su bon.Tambe tin hopi hende cu a cansa di e virus. Pero e virus no a cansa di nos ainda.
E tey. Tin un averahe di 20 caso nobo pa dia. Awo ta rond di 40 caso nobo pa dia. E virus tey den full su forsa. Tur caminda, wardando pa nos pasa piki’e y hib’e cerca nos sernan stima.
No haci esaki cu bo famia, ni cu bo sernan stima. E fin di aña aki mester haci sacrificionan hunto un biaha mas, pa asina por proteha nos comunidad, proteha nos famia y proteha nos mes.
Pero pa principalmente pa habri aña 2021 cu optimismo, cu oportunidad di recuperacion y di progreso.